16-Ιαν-2009 Απο ΕΠΙΚΑΙΡΟ
Οι «φωτογραφικοί» διαγωνισμοί, μέσω των οποίων οι προμήθειες του δημοσίου «οδηγούνται» προς συγκεκριμένους προμηθευτές, αποτελούν μια από τις πιο σημαντικές εστίες διαφθοράς και κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος. Αν και, μάλιστα, τις περισσότερες φορές συνοδεύονται από «ενστάσεις» και ενίοτε από «υψηλές» παρεμβάσεις για να αποφευχθούν ή να καταργηθούν, στην πράξη μάλλον καταδεικνύουν μεγάλη «ανεκτικότητα» σε φαινόμενα «καταπολέμησης» τους. …
Η «δ» (εφημερίδα Διάγνωση), κατά τη διάρκεια των τριών χρόνων έκδοσής της, έχει ασχοληθεί με πολυάριθμες τέτοιες περιπτώσεις. Μια από αυτές, η οποία και αποτελούσε αποκλειστικότητα, αφορά στην προμήθεια 200 περίπου ασθενοφόρων και κινητών μονάδων του ΕΚΑΒ, συνολικού προϋπολογισμού 14,3 εκατ. ευρώ. Η «ιστορία» αυτή ξεκίνησε το 2007 –συγκεκριμένα τον Ιούλιο του 2007-, όταν ο διαγωνισμός βρίσκονταν σε εξέλιξη, χαρακτηρίστηκε «φωτογραφική» και μετά από παρέμβαση της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας, επαναπροσδιορίστηκαν οι όροι του διαγωνισμού. Σήμερα, η προμήθεια των ασθενοφόρων βρίσκεται σε νέα φάση, η οποία, για ακόμη μια φορά, οδηγείται σε τέλμα. Ο διαγωνισμός δεν έχει επαναπροκηρυχθεί, ως όφειλε από τους αρμόδιους φορείς, αντιθέτως έχουν επιλεχθεί διαδικασίες προμήθειας οι οποίες θεωρούνται μη σύννομες. Ας δούμε αναλυτικά, τι συμβαίνει με την προμήθεια των νέων ασθενοφόρων.
Ιούλιος 2007: Η προκήρυξη του «φωτογραφικού» διαγωνισμού
Η διακήρυξη 5/07, που αφορούσε την προμήθεια συνολικώς 200 ασθενοφόρων και κινητών μονάδων του ΕΚΑΒ, διανεμήθηκε στους ενδιαφερόμενους στις 14/06/07, με προθεσμία υποβολής προσφορών την 21/07/07 και προθεσμία παρουσίασης δυο ασθενοφόρων-δειγμάτων, που θα ήταν, σύμφωνα με τις προδιαγραφές, η 15/08/2007. Δεδομένου ότι, τα δείγματα δεν είναι αυτοκίνητα παραγωγής, αλλά απαιτούν εξειδικευμένες μετατροπές, τα χρονικά περιθώρια κρίθηκαν ασφυκτικά, «φωτογραφικά» κατά πολλούς, αφού εξυπηρετούσαν μόνον εκείνους, οι οποίοι γνώριζαν νωρίτερα τις προδιαγραφές και είχαν ήδη ετοιμάσει τα ασθενοφόρα-δείγματα. «Φωτογραφικές», βέβαια, θεωρήθηκαν και πολλές από τις προδιαγραφές, οι οποίες αφορούσαν τεχνικές απαιτήσεις αναφορικά με τον κινητήρα, τις τιμές, τη γλώσσα προκήρυξης του διαγωνισμού, κ.α..
Να σημειωθεί, μάλιστα, ότι ο εν λόγω διαγωνισμός βρισκόταν επί ένα περίπου χρόνο στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου, αρμόδια για παρόμοιες περιπτώσεις. Μετά από προσπάθειες του υπουργείου Υγείας ανατέθηκε στο ΕΚΑΒ, προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Οι αλλαγές στις προδιαγραφές, οι οποίες μετέτρεπαν τον διαγωνισμό σε «φωτογραφικό» έγιναν από το ΕΚΑΒ και, μάλιστα, παρά την αρχικώς αρνητική άποψη της Επιτροπής Προδιαγραφών του ΕΚΑΒ.
Η έντονη δυσοσμία «σκανδάλου» που ανέδιδε ο εν λόγω διαγωνισμός, οδήγησε στην παρέμβαση της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας, με αποτέλεσμα να αναβληθεί, για να προκηρυχθεί εκ νέου με νέες προδιαγραφές.
Σεπτέμβριος 2007: Προκήρυξη νέου «φωτογραφικού» διαγωνισμού
Ο νέος διαγωνισμός προκηρύχθηκε, ενώ είχαν ήδη παρεμβληθεί το καλοκαίρι και οι εκλογές, με αποτέλεσμα οι μεταβολές στις προδιαγραφές, μεταξύ των δυο προκηρύξεων, να θεωρηθούν κραυγαλέες, καθώς ευνοούσαν και πάλι συγκεκριμένη εταιρεία. Και ο νέος διαγωνισμός, όμως, εξελίχθηκε σε πάλι εν μέσω διαμαρτυριών, αντεγκλήσεων, ενστάσεων και προσφυγών των υπόλοιπων εταιρειών στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το παράδοξο της υπόθεσης είναι ότι η εταιρεία που κατέθεσε πρόταση 20,5 εκατ. ευρώ για τα ασθενοφόρα, αντί να αποκλειστεί, όπως προβλέπεται από το νόμο, κρίθηκε ως έχουσα το δικαίωμα να συνεχίσει στη διαδικασία. Με 6,2 εκατομμύρια να «περισσεύουν» -και χωρίς να είναι ξεκάθαρο που θα «κατευθυνθούν» αυτά τα χρήματα- και αρκετές εταιρείες να αντιδρούν, το ΕΚΑΒ αποφάσισε να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση με τις δύο εταιρείες που είχε κριθεί ότι πληρούν τις προϋποθέσεις για να συνεχίσουν. Και οι δύο εταιρείες ήταν ελληνικές, αντιπροσωπείες της ίδιας γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Μια τρίτη, αποκλεισθείσα λόγω τυπικών κωλυμάτων από τον διαγωνισμό, προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να ακυρωθεί ως μη έχουσα έννομο συμφέρον. Οι υπόλοιπες εταιρείες κρίθηκαν ακατάλληλες για τυπικά κωλύματα, οι οποίες δεν δέχθηκαν στωικά τον αποκλεισμό τους και προχώρησαν σε σειρά από διαμαρτυρίες που κοινοποιήθηκαν εγγράφως όχι μόνο στο γραφείο του αρμόδιου υπουργού Υγείας κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου, αλλά και σε εκείνο του πρωθυπουργού.
Για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, συστάθηκε Επιτροπή με επικεφαλής τον καθηγητή του Πολυτεχνείου κ. Γιάννη Ζιώμα και μέλη τον αντιπρόεδρο του ΕΚΑΒ κ. Στέλιο Λεύκοβιτς και τη δικηγόρο κ. Μαριάννα Σερμπίνη. Τελικά, τον Ιούλιο του 2008, με την υπ' αριθμό 21/25-07-2008 απόφασή του, το ΕΚΑΒ κήρυξε άγονο τον διαγωνισμό, με την αιτιολογία ότι «δεν υπήρχαν χρήματα για την αγορά τους», αφού και οι δυο εταιρείες κατέθεσαν προσφορές της τάξεως των 21 εκατ. ευρώ, δηλαδή περί τα 58 εκατ. ευρώ περισσότερα από τα προϋπολογισθέντα. Μετά το προσωρινό «ναυάγιο» των διαπραγματεύσεων με τους δύο μειοδότες, οι οποίες διήρκεσαν αρκετούς μήνες και παρά το γεγονός ότι, η αρχική προκήρυξη έκανε λόγο για τεράστια ανάγκη ταχύτατης προμήθειας ασθενοφόρων, η τριμελής επιτροπή ματαίωσε τον διαγωνισμό και τον παρέπεμψε στην Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ), η οποία μετρούσε μόλις λίγους μήνες λειτουργίας.
Δεκέμβριος 2008: Νέα φάση στο διαγωνισμό – Μη σύννομες οι διαδικασίες που ακολουθούνται
Η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας θα έπρεπε, σύμφωνα με τη νομοθεσία –Ν. 3580/2007-, να προκηρύξει εκ νέου τον διαγωνισμό, με δική της ευθύνη και, φυσικά, με νέες προδιαγραφές. Αντ' αυτού, όμως, η Ε.Π.Υ. αποφάσισε να προχωρήσει στη διαδικασία διαπραγμάτευσης με τις δύο εταιρείες, οι οποίες εξαρχής είχαν επικρατήσει, με σκοπό τη μείωση του υπερβολικού τιμήματος, χωρίς ωστόσο να λάβει υπόψη της τους μειοδότες, οι οποίοι είχαν αποκλειστεί με διάφορες προφάσεις από το ΕΚΑΒ.
«Τι είδους διαπραγματεύσεις μπορεί να γίνουν, όταν μια από τις εν λόγω εταιρείες έχει προσφέρει στο ΕΚΑΒ το ασθενοφόρο στις 74.000 ευρώ 9χωρίς Φ.Π.Α.), ενώ η ίδια εταιρεία και για το ίδιο όχημα, αλλά με κίνηση στους τέσσερις τροχούς (4×4) έχει προσφέρει τιμή 49.000 ευρώ στο υπουργείο Ανάπτυξης και τιμή 62.000 ευρώ στην Υγειονομική Περιφέρεια Κρήτης;», επεσήμανε από το Editorial του φύλου 120 (3 Δεκεμβρίου 2008), ο εκδότης της «δ», κ. Μιχάλης Πιτσιλίδης.
Η αλήθεια είναι ότι, την ίδια περίοδο, η 7η Υγειονομική Περιφέρεια Κρήτης είχε προκηρύξει σχετικό διαγωνισμό προμήθειας ασθενοφόρων, τον οποίο και ολοκλήρωσε μέσα σε τρεις μήνες. Η 7
η
Δ.Υ.ΠΕ. προμηθεύτηκε 9 ασθενοφόρα με τεχνικές προδιαγραφές σχεδόν πανομοιότυπες με εκείνες των 200 του ΕΚΑΒ. Ως μοναδική διαφορά καταγράφεται η τοποθέτηση συστήματος κίνησης και στους τέσσερις τροχούς (4Χ4) για τα ασθενοφόρα της Κρήτης. Παρά το γεγονός ότι το σύστημα 4Χ4 κοστίζει 10.000 ευρώ, τα οχήματα που επελέγησαν από την Υγειονομική Περιφέρεια Κρήτης ήταν κατά τουλάχιστον 18.000 ευρώ φθηνότερα από εκείνα που προκρίθηκαν στην Αθήνα. Αν αφαιρεθούν τα 10.000 ευρώ της τετρακίνησης, τότε η διαφορά αγγίζει τα 28.000 ευρώ.
Στον πρωθυπουργό, με επιστολή της, εταιρεία που αποκλείστηκε
Οι εταιρείες που αποκλείστηκαν, όμως, δεν φαίνονται διατεθειμένες να εγκαταλείψουν εύκολα τα «όπλα». Μεγάλη ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, με επιτολή που απέστειλε προς τον πρόεδρο της Ε.Π.Υ., κ. Ευάγγελο Αραμπατζή, και η οποία κοινοποιήθηκε τόσο στο γραφείο του πρωθυπουργού όσο και στα γραφεία των υπουργών Υγείας και Οικονομικών, κ.κ. Δ. Αβραμόπουλο και Γιώργο Αλογοσκούφη αντίστοιχα, ζητούσε επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού.
Στην επιστολή αναφέρεται, μεταξύ άλλων: «.Πιστεύουμε κ. πρόεδρε πως λαμβάνοντας υπόψη ότι, η προμήθεια των εν λόγω ασθενοφόρων, με προϋπολογισμό 14,3 εκατομμύρια ευρώ ήταν υψηλή, εσείς οδηγηθήκατε σε πλάνη διότι οι εν λόγω εταιρείες προσέφεραν γύρω στα 21 εκατομμύρια ευρώ, άρα κάθε προσπάθειά σας σε διαπραγμάτευση της τιμής θα έχει σαν τελικό αποτέλεσμα την εις βάρος του Δημοσίου επιβάρυνση με πολλά εκατομμύρια. Και για να είμαστε ακριβείς σε αυτό που εσείς ρωτήσατε και εμείς απαντήσαμε, δηλ. «σε τι ποσό κυμαινόταν η οικονομική προσφορά σας για τον εν λόγω διαγωνισμό προς το ΕΚΑΒ κύριοι;» και εμείς απαντήσαμε «όχι πάνω από 12 εκατομμύρια πρόεδρε», είναι αλήθεια, ναι ή όχι; Σε ποια επιτυχή διαπραγμάτευση λοιπόν αναφερθήκατε και σε τι ποσό;».
Ακόμη και αν όσα ισχυρίζονται οι άνθρωποι της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι ψευδή, τα δύο υπουργεία και το πρωθυπουργικό γραφείο δεν προχώρησαν σε καμία ενέργεια για να διαλευκάνουν αν οι καταγγελίες ισχύουν ή όχι. Το υπουργείο Οικονομικών, μάλιστα, απλά παρέπεμψε το ζήτημα στο υπουργείο Ανάπτυξης, όπως είθισται για ζητήματα δημόσιων διαγωνισμών.
Από τα 14,3 εκατ. στα 17 εκατ. ευρώ
Σύμφωνα με νέες δηλώσεις του προέδρου της Ε.Π.Υ., στην εφημερίδα «Καθημερινή», η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας προσπαθεί να διασφαλίσει το δημόσιο χρήμα. Σύμφωνα με τον ίδιο, η υπόθεση των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ εξελίχθηκε ως εξής: «Στον αρχικό διαγωνισμό επικράτησαν δύο εταιρείες, η οικονομική προσφορά των οποίων ήταν πολύ υψηλότερη από τον προϋπολογισμό. Ως εκ τούτου, ο διαγωνισμός κατέστη άγονος. Εν τω μεταξύ, άρχισε να ισχύει ο νόμος περί προμηθειών. Κανονικά, ο διαγωνισμός θα έπρεπε να επαναπροκηρυχθεί. Ωστόσο, η προμήθεια πέρασε σε εμάς (σ.σ. την ΕΠΥ), όπως ορίζει ο νόμος. Κάναμε μια τριμελή Επιτροπή προκειμένου να διερευνήσει τις δυνατότητες που υπάρχουν, μήπως δηλαδή κατορθώσουμε να επιτύχουμε καλύτερες τιμές. Κάλεσα τότε στο γραφείο μου τις δύο εταιρείες που είχαν επικρατήσει, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Εμείς τους είπαμε ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων μπορεί να φτάσει στα 17 εκατ. ευρώ. Φαίνεται ότι οι εταιρείες συμφωνούν στα 17 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, πρέπει να διευκρινίσω ότι δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση. Επρόκειτο κυρίως για μια μάλλον διερευνητική κατάσταση».
Εκείνο που δεν σχολιάζει ο κ. Αραμπατζής είναι ότι ακόμη και τα 17 εκατ. ευρώ υπερβαίνουν κατά 2,5 εκατομμύρια ευρώ, τον προϋπολογισμό που είχε κριθεί επαρκής για την προμήθεια των ασθενοφόρων. Ωστόσο, παρά τις διαπραγματεύσεις με τις δύο εταιρείες, φαίνεται ότι δεν επήλθε συμφωνία. Όπως υποστηρίζει ο κ. Αραμπατζής, «η δική μας επιτροπή τους κάλεσε ατύπως και τους πληροφόρησε ότι μάλλον δεν θα καταλήξουμε». Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι είθισται όταν διαγωνισμοί δεν καταλήγουν σε κάποιο αποτέλεσμα να επαναπροκηρύσσονται εξ αρχής, με νέους όρους και προϋποθέσεις.
Η «δ» επικοινώνησε με τη διοίκηση του ΕΚΑΒ, η οποία δεν σχολίασε το θέμα, καθώς δεν εμπίπτει πλέον στις αρμοδιότητές της. «Ο διαγωνισμός βρίσκεται πια στα χέρια της Ε.Π.Υ. και εκείνη θα αποφασίσει για την προμήθειά τους», επισήμανε ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ, κ. Νίκος Παπαευσταθίου.
Το βέβαιο είναι ότι, με όλα αυτά τα «τεχνάσματα», ο χρόνος κυλάει και ο στόλος των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ παλαιώνει και απαξιώνεται με γρήγορους ρυθμούς. Συνεπώς, η εκ νέου παρέμβαση της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας κρίνεται, αν μη τι άλλο, απαραίτητη.
Πηγή: Διάγνωση
Δημοσίευση σχολίου